Những quyết định khiến Warren Buffett và các nhà đầu tư khác hối tiếc

H

ọc từ những sai lầm đáng để hối tiếc của ai đó "chuyên nghiệp" cũng là một cách học. Cuộc đời cũng như một ván bài và mỗi quyết định là một sự đầu tư. Trong lĩnh vực tài chính nói chung, đầu tư nói riêng thì những quyết định càng mang tính sống còn bởi vì nó có thể đưa cuộc đời mỗi người theo các hướng khác nhau, những số phận khác nhau. Hôm nay tôi sẽ nói về những quyết định khiến Warren Buffett và các nhà đầu tư khác hối tiếc.

Mua Berkshire Hathaway | Warren Buffett – Chủ tịch Berkshire Hathaway

Warren Buffett lần đầu tiên đầu tư vào Berkshire Hathaway, một công ty dệt đang thất bại, vào năm 1962. "Nhà tiên tri xứ Omaha" cho rằng giá trị tổng thể của công ty đã giảm vì ngành công nghiệp dệt sợi đang gặp khó khăn, nhưng ông tin cổ phiếu của Berkshire đã giảm xuống mức thấp hơn giá trị nội tại của nó. Buffett cũng nhận thấy rằng mỗi khi công ty đóng cửa hoặc thoái vốn tại một nhà máy, Berkshire thường mua lại cổ phiếu của các nhà đầu tư.

Tuy nhiên một vài năm sau, khi người quản lý Berkshire đề nghị mua lại cổ phiếu của Buffett, nhà đầu tư này đã rất tức giận vì cho rằng mức giá đưa ra quá thấp. Buffett bắt đầu thu mua cổ phiếu Berkshire để giành quyền kiểm soát công ty và sau đó sa thải người quản lý kia.

Sau này, Buffett phải từ bỏ ngành dệt may và chuyển trụ sở Berkshire về quê hương của ông, Omaha. Tỷ phú nổi tiếng thế giới cũng thừa nhận việc mua lại Berkshire Hathaway chính là thương vụ đầu tư tệ hại nhất cuộc đời ông.

Bài học: Khi đầu tư, đừng để cảm xúc chi phối bạn

Warren Buffett khuyên những người mới đầu tư nên bỏ tiền vào những công ty mà họ thật sự tin tưởng và xây dựng danh mục với tầm nhìn dài hạn.

Bán cổ phiếu mà mình tin tưởng | Jim Cramer – người dẫn chương trình “Mad Money”

Năm 2012, quỹ ủy thác từ thiện của Jim Cramer quyết định đầu tư vào Bed, Bath & Beyond. Cramer đã tìm hiểu, đặt niềm tin vào công ty và mua vài nghìn cổ phiếu.

Vào thời điểm đó, mảng bán lẻ truyền thống đang phải vật lộn để cạnh tranh với Amazon và các nhà quan sát lo lắng rằng Bed, Bath & Beyond sẽ không thể tồn tại lâu. Ban đầu Cramer vẫn kiên trì nắm giữ dù giá cổ phiếu giảm, tuy nhiên cuối cùng ông vẫn quyết định bán chúng đi. Tuy nhiên, sau đó mã này đã tăng mạnh, cao hơn nhiều mức giá Cramer đã bán nó.

Bài học: Giữ vững lập trường của bạn

Người dẫn chương trình “Mad Money” khuyên mọi người kiên định với niềm tin của mình, đừng vội vàng bỏ cuộc.

Bán cổ phiếu Amazon quá sớm | Suze Orman – Chuyên gia tài chính

Suze Orman mua cổ phiếu Amazon vào năm 1997 chỉ vì bà thích cái tên này. Một vài năm sau, bà bán số cổ phiếu đó đi, thu về một khoản lợi nhuận nhỏ. Tuy nhiên, Orman nói rằng bà vẫn cảm thấy thật sự tiếc nuối khi Amazon có giá trị “khủng” như hiện nay.

Bài học: Đừng rời cuộc chơi quá sớm

Theo Orman, khi đầu tư vào một cổ phiếu tốt, bạn nên nghĩ đến việc nắm giữ nó trong dài hạn.

Rơi vào nợ nần | Dave Ramsey – Cố vấn tài chính cá nhân

Dave Ramsey bắt đầu sự nghiệp kinh doanh của mình từ năm 12 tuổi. Trong những năm đầu của tuổi 20, Ramsey đã kiếm được nhiều tiền từ việc mua nhà sau đó bán lại, nhưng dựa vào đòn bẩy tài chính để đảm bảo các giao dịch của mình. Khi một biến cố xảy ra, ngân hàng yêu cầu Ramsey trả hết nợ trong vòng 90 ngày. Sau khi trả một phần khoản nợ, Ramsey vẫn thiếu 400.000 USD và buộc phải nộp đơn phá sản vào năm 28 tuổi. Điều này khiến ông cảm thấy “tan nát và suy sụp”.

Bài học: Xây dựng mạng lưới an toàn

Sau khi nộp đơn xin phá sản, cách tiếp cận đầu tư của Ramsey đã thay đổi. Ông vẫn đầu tư vào bất động sản nhưng không còn nợ nần. Ramsey khuyên mọi người nên hạn chế việc vay nợ, lập quỹ dùng cho những trường hợp khẩn cấp, tiết kiệm cho việc nghỉ hưu.

Tác giả Linh Lam

Bóng tối phía sau ngành công nghiệp anime tỷ USD của Nhật Bản

A

nime là phim hoạt hình được làm theo phong cách Nhật Bản và thường được mô tả bởi đồ họa tràn đầy màu sắc, các nhân vật sống động và nội dung đa dạng, phong phú cho mọi đối tượng và mọi lứa tuổi. Anime là hình thái nghệ thuật phong phú với các phương pháp sản xuất đặc biệt với nhiều kỹ thuật và là sự kết hợp hoàn hảo giữa nghệ thuật đồ họa, bản ngã nhân vật, kỹ thuật điện ảnh. Anime của Nhật Bản ngày càng trở nên phổ biến và được ưa chuộng trên toàn thế giới. Văn hóa anime Nhật Bản là một nét đặc trưng cho sự tinh hoa của nền văn hóa Nhật Bản.

Theo New York Times, ngành công nghiệp anime của Nhật Bản bùng nổ với quy mô chưa từng có. Và đó là lý do anh Tetsuya Akutsu tính đến chuyện tạm dừng công việc.

Khi anh Akutsu trở thành họa sĩ diễn hoạt (animator) cách đây 8 năm, thị trường anime toàn cầu - bao gồm các chương trình truyền hình, phim ảnh và hàng hóa - chỉ bằng 50% quy mô năm 2019 (24 tỷ USD).

Sự bùng phát của đại dịch Covid-19 đã thúc đẩy nhu cầu trong và ngoài nước, khi khán giả đủ mọi lứa tuổi say sưa với Pokémon hay Ghost in the Shell.

Anh Akutsu là một họa sĩ diễn hoạt hàng đầu, đôi khi đảm nhận vai trò đạo diễn của một số loạt phim hoạt hình nổi tiếng Nhật Bản. Anh làm việc gần như mỗi ngày ngay sau khi tỉnh giấc. Tuy nhiên, Anh Akutsu chỉ kiếm về từ 1.400-3.000 USD mỗi tháng.

Anh vẫn là một người may mắn. Hàng nghìn họa sĩ khác phải làm việc liên tục với mức lương chỉ 200 USD/tháng. Thay vì giúp các họa sĩ có thêm thu nhập, ngành công nghiệp bùng nổ chỉ làm gia tăng khoảng cách giữa những gì họ cho đi và nhận lại. Nhiều người tự hỏi liệu có đủ khả năng tiếp tục theo đuổi đam mê hay không.

Công việc khắc nghiệt

"Tôi muốn làm việc trong ngành công nghiệp anime đến hết đời", anh Akutsu, 29 tuổi, chia sẻ. Nhưng khi chuẩn bị kết hôn, anh đối mặt với áp lực tài chính lớn. "Tôi sẽ không đủ tiền để kết hôn và sinh con", anh Akutsu than thở.

Theo thống kê của Hiệp hội Sáng tạo Phim hoạt hình Nhật Bản, thu nhập trung bình của các họa sĩ diễn hoạt chính và những tài năng hàng đầu khác đã tăng từ 29.000 USD vào năm 2015 lên 36.000 USD năm 2019.

Trong tiếng Nhật, các họa sĩ diễn hoạt được gọi là "genga-man". Họ là những người vẽ khung hình chính. Là một họa sĩ như vậy nhưng anh Akutsu chỉ kiếm đủ tiền để ăn và thuê một căn hộ nhỏ ở ngoại ô Tokyo.

Thu nhập của anh khác xa các họa sĩ tại Mỹ. Theo dữ liệu chính thức, mức lương trung bình của những người này là 75.000 USD/năm, thậm chí lên tới hàng trăm nghìn đối với các họa sĩ cao cấp.

Trong khi đó, tại Nhật Bản, những họa sĩ cấp thấp chỉ nhận mức lương trung bình 12.000 USD/năm, chưa kể đến các họa sĩ tự do có thu nhập thấp hơn.

Vấn đề một phần bắt nguồn từ cấu trúc của ngành, vốn hạn chế lợi nhuận chảy về các hãng phim. Tuy nhiên, theo cô Simona Stanzani - người đã có kinh nghiệm 3 năm trong ngành, những hãng phim này có thể trả mức lương ít ỏi nhờ một nhóm người trẻ đam mê anime, sẵn sàng làm việc với ước mơ tạo dựng tên tuổi trong ngành.

"Có rất nhiều họa sĩ tuyệt vời ngoài kia. Các hãng phim còn vô số 'bia đỡ đạn'. Họ chẳng việc gì phải tăng lương", cô nói thêm.

Ngành công nghiệp anime đã bùng nổ trong những năm gần đây. Các công ty sản xuất Trung Quốc trả cho nhiều hãng phim Nhật Bản khoản phí lớn để sản xuất phim cho thị trường nội địa.

Vào tháng 12, Sony đã trả gần 1,2 tỷ USD để mua lại trang video anime Crunchyroll từ AT&T. Công việc kinh doanh tốt đến mức gần như mọi xưởng phim hoạt hình ở Nhật Bản đều có đơn đặt hàng trước nhiều năm.

Nhiều họa sĩ diễn hoạt trẻ tuổi sẵn sàng nhận lương thấp để theo đuổi ước mơ. Ảnh: New York Times.

Netflix cho biết số lượng hộ gia đình xem anime trên dịch vụ phát trực tuyến vào năm 2020 tăng gấp rưỡi so với năm trước. Các ủy ban sản xuất - liên minh đặc biệt của nhà sản xuất đồ chơi, xuất bản truyện tranh và những công ty khác - thường trả cho các hãng phim một khoản phí cố định và tiền bản quyền.

Mô hình này bảo vệ các hãng phim khỏi nguy cơ thất bại, nhưng cũng khiến họ không nhận nhiều lợi nhuận khi dự án thành công lớn.

Thay vì thương lượng mức giá cao hơn hoặc chia sẻ lợi nhuận với các ủy ban sản xuất, nhiều hãng phim tiếp tục chèn ép họa sĩ diễn hoạt, giảm thu nhập bằng cách thuê họ như những họa sĩ tự do. Nhờ đó, chi phí sản xuất vẫn được duy trì thấp ngay cả khi lợi nhuận tăng lên.

"Tôi chưa bao giờ kiếm nhiều hơn 38 USD/ngày"

Trong ngành công nghiệp anime nổi tiếng khắc nghiệt, các họa sĩ và nhân viên phải liên tục ngủ lại xưởng phim trong nhiều tuần để hoàn thành dự án. Đáng nói, việc đó được nhắc đến với sự tự hào.

Trong tập đầu tiên của bộ anime Shirobako, một họa sĩ đã gục ngã vì cơn sốt khi sắp đến hạn chót nộp bản vẽ. Bộ phim kể về những nỗ lực của người trẻ khi cố gắng bước vào ngành.

Theo nhà hoạt động Jun Sugawara, thời gian làm việc khắc nghiệt đã vi phạm quy định lao động của Nhật Bản. Tuy nhiên, các nhà chức trách không mấy quan tâm, dù chính phủ Nhật Bản coi anime là một phần trọng tâm trong những nỗ lực ngoại giao công chúng.

"Cho đến nay, chính quyền quốc gia và địa phương không có bất kỳ chiến lược hiệu quả nào để giải quyết vấn đề này", ông Sugawara chỉ trích. Trong một cuộc phỏng vấn, một quan chức của Bộ Lao động Nhật Bản cho biết chính phủ đã nhận thức được vấn đề. Tuy nhiên, có rất ít biện pháp giải quyết trừ khi các họa sĩ đệ đơn khiếu nại.

Những năm gần đây, một số công ty lớn buộc phải thay đổi sau khi chịu áp lực lớn từ công chúng và các cơ quan quản lý. Mới đây, Netflix thông báo sẽ hợp tác với WIT Studio để cung cấp hỗ trợ tài chính và đào tạo các họa sĩ trẻ làm về nội dung cho xưởng phim. Theo chương trình, 10 họa sĩ diễn hoạt sẽ nhận 1.400 USD/tháng trong vòng 6 tháng.

Quy mô của thị trường anime toàn cầu - bao gồm các chương trình truyền hình, phim ảnh và hàng hóa - tăng chóng mặt trong những năm qua. Ảnh: New York Times.

Tuy nhiên, các hãng phim nhỏ hơn không có nhiều cơ hội để tăng lương cho nhân viên. "Đó là một ngành kinh doanh có tỷ suất lợi nhuận rất thấp và sử dụng nhiều lao động", ông Joseph Chou, chủ một xưởng hoạt hình máy tính, nhận định.

Anh Ryosuke Hirakimoto đã quyết định từ bỏ công việc này sau khi đứa con đầu lòng ra đời. "Làm việc trong ngành công nghiệp anime là ước mơ cả đời của tôi. Nhưng chưa bao giờ tôi kiếm được nhiều hơn 38 USD/ngày", anh kể lại.

"Tôi bắt đầu tự hỏi liệu cuộc sống này đã kéo dài đủ lâu chưa", anh Hirakimoto chia sẻ. Hiện, anh làm việc tại một viện dưỡng lão. "Nhiều người tìm thấy giá trị khi được làm việc với những bộ anime yêu thích. Dù được trả khoản tiền ít ỏi, họ vẫn sẵn sàng."

Nhưng giờ, anh thừa nhận không hối hận về quyết định ra đi của mình.

Văn hóa anime Nhật Bản

Nhật Bản là một quốc gia có nền văn hóa đặc sắc mang những nét đặc trưng riêng, không lẫn được với bất kỳ quốc gia nào trên thế giới. Không chỉ gây ấn tượng với nền văn hóa, phong tục đậm chất truyền thống mà Nhật Bản còn được biết đến là xứ sở của truyện tranh, những bộ truyện hoạt hình, anime nổi tiếng trên thế giới như như Your Name, Mộ đom đóm. Những tác phẩm anime của Nhật Bản luôn gây được sức hút với mọi người bởi nội dung hay và thiết kế sáng tạo, mới lạ.

Vào năm 1914, các bộ truyện tranh của Mỹ và Châu Âu du nhập vào Nhật Bản và đã gợi lên niềm cảm hứng sáng tạo cho những họa sĩ tranh biếm họa thời kỳ đó. Chính sự mới lạ, độc đáo của loại hình nghệ thuật này đã dẫn đến sự ra đời của nền văn hóa anime Nhật Bản. Vào năm 1917 bộ phim hoạt hình chuyên nghiệp đầu tiên của Nhật Bản được ra mắt. Lúc mới đầu anime thường được mô phỏng theo các truyện về robot với nội dung theo các bộ manga nổi tiếng, dần dần anime đi sâu hơn về nội dung lẫn chi tiết để phù hợp với thị hiếu người xem. Các bộ phim anime ngày nay thường có nét vẽ đơn giản, màu sắc rực rỡ và có nhiều nhân vật là trẻ con.

Hiện nay, Anime chiếm 60% số lượng phim hoạt hình được sản xuất trên thế giới. Những bộ anime được chiếu trên TV thường được phát theo mùa và có tên gọi là TV series.

Các đặc điểm nổi bật của anime gồm có:

1. Tình tiết và cốt truyện phức tạp, đa số anime có cốt truyện đạt đến mức chi tiết đáng thán phục, luôn tạo tình huống thú vị cho khán giả. Phong cách và chủ đề đa dạng, chủng loại rất phong phú như phiêu lưu, hài hước, kinh dị, viễn tưởng hay là thể thao.
2. Anime không tập trung vào một loại lứa tuổi nhất định nên có tính thu hút cao với nhiều đối tượng.
3. Tình cảm: Theo văn hóa anime Nhật Bản thì yếu tố tình cảm trong anime thường rất cao. Cho dù thể loại phim là hành động, hài hước, lãng mạn, bi kịch thì anime vẫn luôn ẩn chứa tình cảm và có thể vượt bậc hơn cả truyện tranh, hoạt hình.
4. Nét vẽ đẹp, được chú ý về chi tiết lẫn phong cách. Cách vẽ mắt anime rất có hồn và thể hiện được cảm xúc nhân vật. Về hoạt hình thì anime chú ý nhiều tới sự trau chuốt đẹp đẽ của bản vẽ hơn là sự luân chuyển hình ảnh nhịp nhàng.

Hoạt hình anime rất phong phú, đa dạng với nhiều thể loại khác nhau. Có khoảng 80 thể loại anime như action, adventure, shouju, shounen, comedy, fantasy, game, magic, school life. Trong đó cũng có những thể loại dành cho người trên 18 tuổi như ecchi, hentai. Các tác phẩm hoạt hình anime nổi tiếng và gây được nhiều tiếng vang trên thế giới như lâu đài trên không, Nàng công chúa ở thung lũng gió, Hàng xóm của tôi là Toronto, Cô bé phù thủy KiKi: Dịch vụ giao hàng KiKi, Mộ đom đóm, 5 centimet/giây, Tên bạn là gì?, Lạc vào khu rừng đom đóm. Chính sự sáng tạo trong thiết kế đồ họa cũng như trong nội dung đã mang đến một nền văn hóa anime Nhật Bản gây ấn tượng trên toàn thế giới.

Không có gì ngạc nhiên khi người ta ví von anime của nước Nhật là sinh thể vô hình có linh hồn và có ý chí sống vô cùng mãnh liệt. Bản thân anime cũng giống như người Nhật, luôn bền bỉ và kiên trì. Dù các công nghệ hoạt hình của Hollywood được nhiều người ngưỡng mộ nhưng anime vẫn luôn là bộ phim hoạt hình ấn tượng, độc đáo trong lòng những người có niềm đam mê với dòng phim hoạt hình. Văn hóa anime Nhật Bản đã mang đến những nét đặc trưng riêng biệt cho đất nước Nhật.

Tác giả Thảo Cao | Theo BizLive | Tổng hợp

Được mệnh danh là “thủ đô dầu mỏ và năng lượng”, nhưng vì sao Texas lại rơi vào cuộc khủng hoảng năng lượng do mùa Đông bất thường?

N

gười dân tại bang Texas (Mỹ) tuần qua đã phải trải qua thảm họa trong thảm họa khi vừa phải hứng chịu một mùa Đông giá rét bất thường, vừa phải chịu đựng cảnh mất điện, nước, khiến cuộc sống nhiều người rơi vào cảnh hỗn loạn.

Trải dài vùng đồng bằng của miền Tây bang Texas, người ta có thể dễ dàng nhìn thấy hình ảnh của những giàn khoan và bơm dầu đang hoạt động liên tục, không ngừng nghỉ. Nhiều người cho rằng, đây chính là hình ảnh biểu trưng cho bang có diện tích lớn thứ hai nước Mỹ, với những dải đất mênh mông và lượng trữ dầu khổng lồ.

Thật vậy, Texas đã được xây dựng và phát triển bằng việc kinh doanh dầu khí trong suốt 120 năm qua, kể từ khi phát hiện ra dầu trên Đồi Spindletop gần thành phố Beaumont vào năm 1901.

Theo Cơ quan Thông tin năng lượng Mỹ, Texas đứng đầu về khai thác dầu thô và khí tự nhiên. Tiểu bang này chiếm 41% sản lượng dầu và 25% sản lượng khí đốt bán ra nội địa Mỹ. Là bang sản xuất năng lượng hàng đầu của Mỹ, Texas dường như là nơi cuối cùng trên Trái Đất có thể rơi vào tình trạng cạn kiệt năng lượng. Thế nhưng, tuần vừa qua, thực tế đã chứng minh điều ngược lại.

1/3 Mùa lạnh bất thường

Trong hơn một tuần vừa qua, một khối không khí lạnh từ Bắc Cực tràn xuống đã đẩy nhiệt độ ở bang Texas xuống mức thấp lịch sử. Khối không khí lạnh đã tạo thành một cơn bão tuyết lịch sử, khiến khu vực miền trung nước Mỹ, đặc biệt là Texas, vốn không quen với điều kiện khắc nghiệt, trải qua các hiện tượng thời tiết như ở Bắc Cực. Các cơn bão cũng khiến việc giao vaccine phòng Covid-19 tới một số bang, bao gồm cả Texas bị trì hoãn, cũng như gây ra tình trạng thiếu lương thực.

Tuy nhiên, mọi thứ chưa dừng lại ở đó. Đầu tiên là sự cố lưới điện, khiến hàng triệu người không có điện để sưởi ấm trong cơn giá lạnh. Được biết, trận bão tuyết kỷ lục khiến nhu cầu dùng điện năng ở Texas tăng vọt. Khác với những tiểu bang còn lại, Texas vốn là nơi dựa vào nguồn điện năng để sưởi ấm các ngôi nhà.

Sau đó, khi nguồn điện bắt đầu được khôi phục, hàng triệu người dân Texas khác phát hiện ra rằng họ không có nước sinh hoạt. Chưa dừng lại ở đó, tình trạng ô nhiễm không khí bất thường cũng khiến cuộc sống của người dân tại đây thêm phần khó khăn.

Trước tình hình này, ngày 20/2, Cơ quan Quản lý khẩn cấp liên bang (FEMA) cho biết, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã thông qua tuyên bố tình trạng thảm họa nghiêm trọng tại bang Texas. Quyết định này sẽ giúp mở ra các gói tài trợ liên bang nhằm cung cấp cho các cá nhân trên toàn bang Texas, trong đó có hỗ trợ chỗ ở tạm thời, sửa chữa nhà cửa và các khoản vay chi phí thấp.

Theo ông Paul Beckwith, nhà khoa học hệ thống khí hậu ở Ottawa (Canada), hiện tượng nóng lên toàn cầu, cụ thể là sự nóng lên nhanh chóng của Bắc Cực, được xem như “thủ phạm” gây ra hiện tượng thời tiết khắc nghiệt này. Rất có thể, việc Bắc Cực ấm lên nhanh chóng khiến các dòng tia (jet stream) quay quanh vùng cực chậm lại và uốn khúc, do đó nhiều không khí ấm hơn được đưa về vùng cực và không khí lạnh hơn được đưa về phía Nam. Đây được gọi là thuyết xoáy cực (polar vortex).

2/3 Texas thất thủ

Truyền thông Mỹ đưa tin, khối không khí lạnh khổng lồ từ Bắc Cực tràn xuống đã khiến 4 triệu người dân Texas không có điện để sử dụng trong giai đoạn đỉnh điểm. Ngay cả khi lưới điện đã được phục hồi, nhiều người dân vẫn phải vật lộn với tình trạng mất điện.

Theo New York Times, Texas có nhiệt độ trên mức trung bình toàn quốc. Điều này có nghĩa là cơ sở hạ tầng năng lượng của bang không được chuẩn bị cho nhiệt độ lạnh bất thường. Hệ thống nhà máy điện than, điện khí và thậm chí là điện hạt nhân cũng không thể hoạt động bình thường. Các cơ sở này cần nước để làm mát nhưng nhiệt độ lạnh 0 độ C đã khiến nước bị đóng băng.

Tuy nhiên, Thống đốc bang Texas Gregg Abbott đã lập luận đổ lỗi cho các tua bin gió và các tấm năng lượng Mặt Trời bị đóng băng dẫn tới thảm họa mất điện tại khu vực. Nhưng trong cuộc phỏng vấn mới nhất, tỷ phú Bill Gates, người sáng lập Microsoft cho rằng, những cái chết thương tâm do tình trạng mất điện ở Texas gây ra khi xảy ra bão tuyết có thể hoàn toàn tránh được.

“Sự cố này không phải xuất phát từ nguyên do phụ thuộc vào nguồn năng lượng tái tạo. Đây là do những nhà máy điện hoạt động bằng khí gas tự nhiên không chịu được thời tiết khắc nghiệt. Những nhà máy này tốn kém nhiều chi phí song không hiệu quả, và thật là bi kịch khi có người chết”, vị tỷ phú Mỹ nhận định.

Theo Reuters, Texas có thị trường năng lượng phi điều tiết đặc biệt cho phép người dân được lựa chọn giữa các nhà cung cấp điện với giá cạnh tranh theo thời điểm. Trong khi hầu hết các khách hàng của công ty dịch vụ công cộng của bang đang sử dụng các gói cước cố định, một số người dân lại đăng ký các gói cước có thể thay đổi, giúp tiết kiệm chi phí khi thời tiết tốt song lại tăng “phi mã” trong trường hợp nhiệt độ xuống thấp.

Do đó, mặc dù điện lúc có lúc không, nhiều người đang phải nhận những hóa đơn lên tới 5.000 USD hoặc nhiều hơn chỉ cho năm ngày sử dụng. Mức giá “cắt cổ” này khiến nhiều người dân phải lên mạng xã hội để bày tỏ bức xúc.

Thời tiết băng giá cũng khiến các đường ống nước liên tục bị vỡ, đóng băng hoặc nhà máy xử lý nước gặp sự cố, khiến Texas rơi vào khủng hoảng nước sinh hoạt. Người dân không thể tắm, rửa tay hay sử dụng nhà vệ sinh.

Tại hạt Harris, nơi có thành phố Houston lớn thứ tư ở Mỹ, hơn 1 triệu người bị ảnh hưởng đã được thông báo không có nước hoặc phải đun băng lấy nước. Cư dân ở Austin, thủ phủ bang Texas cũng nhận được thông báo tương tự do sự cố mất điện tại nhà máy nước lớn nhất thành phố.

Việc các cơ sở sản xuất điện phải ngưng hoạt động vô tình khiến cho không khí trở nên ô nhiễm nặng nề. Theo Reuters, sản xuất bị đóng băng khiến cho nhà máy lọc dầu phải đốt và thải khí gas nhằm ngăn cản các cơ sở chế xuất bị hư hại. Việc này khiến bầu trời phía đông Texas bị bao trùm trong làn khói kéo dài hàng km.

Theo dữ liệu sơ bộ được cung cấp cho Ủy ban Chất lượng Môi trường Texas (TCEQ), 5 nhà máy lọc dầu lớn nhất Mỹ đã xả ra 169 tấn khí thải ô nhiễm bao gồm benzen, CO, H2S và SO2. Dữ liệu của TCEQ còn cho thấy các công ty dầu khí ở Texas đã đệ trình 174 thông báo về việc phát thải ô nhiễm vượt mức cho phép trong khoảng thời gian từ ngày 11 - 18/2, gấp bốn lần so với tuần trước đó. Tổng mức ô nhiễm tại các cơ sở thuộc khu vực Houston trong thời tiết lạnh giá đã lên tới khoảng 350 tấn, chiếm khoảng 3% tổng ô nhiễm vượt mức cho phép.

Truyền thông Mỹ ngày 22/2 đưa tin, đợt lạnh kỷ lục đã khiến phần lớn nước Mỹ rơi vào tình trạng giá rét ngay cả ở những khu vực vốn ấm áp và khiến ít nhất 58 người thiệt mạng liên quan đến ngộ độc khí carbon monoxide (CO), tai nạn ô tô, cháy nhà và hạ thân nhiệt. Các nhân viên tuyến đầu ứng phó với giá rét cho biết, con số này có thể tiếp tục tăng lên trong tuần tới.

3/3 Những lỗ hổng tồn đọng

Đây không phải lần đầu tiên Texas phải chịu đựng một mùa đông lạnh giá bất thường. Hồi tháng 2/2011, một trận bão tuyết lớn đã gây mất điện toàn tiểu bang. Khi đó, chính quyền liên bang đã cảnh báo chính quyền tiểu bang Texas rằng cơ sở hạ tầng điện tại đây không thể hoạt động trong thời tiết giá lạnh.

Thế nhưng, 10 năm sau, các đường ống dẫn nước không được bảo vệ đầy đủ, khiến cho các nhà máy sản xuất điện phải ngưng hoạt động. Matthew Hoza, chuyên gia từ BTU Analytics, cho rằng vấn đề chính của Texas nằm ở chỗ phần lớn công ty năng lượng tại đây không đầu tư vào các biện pháp bảo vệ chống thời tiết lạnh.

Ngoài ra, hệ thống điện phi điều tiết của Texas cũng có những lỗ hổng nhất định. Không giống các tiểu bang khác, hệ thống điện năng của Texas không hòa chung vào lưới điện quốc gia. Điều này đồng nghĩa với việc Texas không thể bán điện cho các bang lân cận và cũng không thể mua điện từ các nơi khác trong khủng hoảng hiện nay. Vào mùa hè nắng nóng, các nhà máy điện phải làm việc liên tục để có thể theo kịp nhu cầu dùng điện tăng vọt của người dân.

Đã có nhiều tiếng nói yêu cầu bang Texas xem xét lại hệ thống cơ sở hạ tầng để đối phó với những diến biến bất ngờ của thời tiết. Thượng nghị sĩ Chuck Schumer, lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Mỹ cho rằng: “Bang Texas đã xây dựng một hệ thống hạ tầng không tính tới biến đổi khí hậu nên không thể phản ứng linh hoạt. Và Texas đã phải trả giá. Tôi hy vọng họ rút ra bài học để khi xây dựng hệ thống điện hay bất cứ thứ gì, cũng cần tính tới yếu tố biến đổi khí hậu”.

Tác giả QUANG ĐÀO | Theo NY Times, Reuters